-
Население, человек:
7108
-
Площадь, км2:
4522.5
-
Населенных пунктов:
6
Руководство
Муниципальное образование в СМИ
Наименование средства массовой информации
Вид СМИ, тираж, охват
Тиилелгениң чаңгызы
Тиилелгениң чаңгызы
Повар Биче-оол
Биче-оол Монгуш Дагба оглу Овүрнүң Солчурга 1921 чылда төрүттүнген. Ада-чурттуң улуг дайыны эгелээр чылын Биче-оол таптыг-ла мугур чээрби харлапкан турган.
Биче-оолду эскадроннуң поварларының бирээзинге томуйлап каан. Изиг от аразында өөрү-биле ол дыка чоруксаан, солдат кижи шериг дужаалдан эртер харык бар эвес, ол чөрүшпээн.
Повар албаны ындыг-ла амыр тайбың эвес болган. Ол үргүлчү от ужудуп, паш-сава каңгырадып турбаан, эскадронга чем белеткээр кухня көрдүнмээн, ынчангаш изиг чемни полктуң кухнязындан алыр. Биче-оол дайынчы эш-өөрүнге изиг чемни өй-шаанда чедирер дээш бар-ла шаа-биле кызып турган.
Чемни анаа хостуг чүктеп чедирер чүве кайда дээр сен. Изиг-изиг сегиржип алыышкын, аткылажыышкын чоруп, снаряд-миналар чыжырадыр частып турар болгай. Демир термосту чүктээш, үнгеп-союп-даа, ол-бо черлерге маңнап-даа, чыда-даа дүжүп чоруур-ла. Тулчуп турар дайынчыларже шургуп чоруп ора, немецтерге-даа таваржыр, олар-биле аткылажы-даа бээр.
Дубно дээш тулчуушкуннарның бирээзиниң үезинде Монгуш Биче-оол улуг лейтенант Сат Бүрзеккейниң взводунга изиг чем чедиргеш, эскадроннуң хайгаарал черинче кел чорда, дайзыннар ону эскерип кааш, пулемёт-биле боолап эгелээн. Биче-оол чоокку оңгуже өлген кижи ышкаш, чүглүп кире бергеш, бичии манап чыда, бүдүү харап көргүлээн. Немецтер ону өлүр адып каан-дыр бис деп бодааш, Бүрзеккейниң взводунуң туружунче от ажыда берген, ынчангаш боттарын поварга эскертип каан. Биче-оол ийи-ле ок-биле немецтерниң пулемёт расчёдун узуткап каан. Эки турачы Монгуш Биче-оолдуң мадыырлыг чоруу чаңгыс бо-даа эвес, ол шаап халдаашкыннарга хөй удаа киришкен. Дубнонуң шивээ баарынга Иква хемни кежер дээш шаап халдаашкынга ол аар балыглаткан.
Монгуш Биче-оол дайындан ийиги бөлүктүң инвалиди болуп чанып келген. Монгуш Дагбаевич Биче-оол Өвүрнүң «Коммунизмче орук» колхозка он чыл дургузунда трактористээн. Колхоз совхоз кылдыр эде тургустунган үеде ол мал ажылынче шилчээн.
- Эки турачы аъттыг эскадрон. – Михаил Сундуй. – Тываның ном үндүрер чери. - Кызыл – 1989. – 87-88-ки арыннар.
ТР-ниң Национал архивиниң Ада-чурттуң Улуг дайынынга Тиилелгениң 80 чыл оюнга белеткээн чүүлү
Депутаты
Календарь
29 октября
Всемирный день борьбы с инсультом
Каждый год 29 октября отмечается Всемирный день борьбы с инсультом, установленный Всемирной организацией по борьбе с инсультом в 2006 году. Цель этого дня - повышение осведомленности населения о проблеме инсульта, о возможностях его предупреждения, информирование о ранних признаках заболевания и необходимости своевременного оказания помощи.
Безопасность дорожного движения в Августе
2
Дорожно-транспортных происшествий в отчетный период
0
Нарушения требований к состоянию и обустройству улиц и дорог
0
Дорожно-транспортные происшествия в темное время суток
Фамилия Имя Отчество
Ветеран трудаФамилия Имя Отчество
Заслуженный работник образованияФамилия Имя Отчество
Заслуженный работник сельского хозяйстваФамилия Имя Отчество
Чемпион Наадыма-2024Фамилия Имя Отчество
Чемпион Наадыма кожууна по борьбе Хуреш
Фамилия Имя Отчество
Должность, организация
Фамилия Имя Отчество
Должность, организация
Фамилия Имя Отчество
Должность, организация
Фамилия Имя Отчество
Должность, организация
Наименование должности
Организация. Зарплата. Условия труда
Наименование должности
Организация. Зарплата. Условия труда
Наименование должности
Организация. Зарплата. Условия труда
Наименование должности
Организация. Зарплата. Условия труда