Хундулуг чангыс чер чурттугларывыс!
Бөгүн, ноябрь 1-де, торээн дылывыстың байырлалы!
Бо байырлалды 2016 чылда Тываның Улустуң чогаалчызы Александр Даржайның саналы-биле тургускан.
Сүзүүм болган авайымның сүдү ышкаш,
Сүүзүннүг, мага-боттан адырылбас,
Тынар агаар, сеткилимниң хөрзүнү бооп,
Тыва дылым, дамыр-ханда тудуш-тур сен.
Кырган-ачам уран-мерген тоолундан
Кыштың узун кежээзинде сени танааш,
Маадырлыг өлбес чоннуң дылы-дыр деп,
Магадааштың, кезээ шагда ынакшаан мен.
Кашпал хемче шурай берген дидим кыстың
Өжээн-килең доюлдурар түрлүг ырын
Өшкүлерин дозуп чорааш, угбам уруг
Хаяларга чаңгыландыр ырлавыткан.
Ынай бодум ону дыңнааш, төрээн дылым,
Ыым келип, баарым адаа ажыш диген –
Ынчан сенден бир-ле дугаар ынакшылдың
Ыдык чаагай, өндүр арыын билген-дир мен.
Ыржым дүне. Чечектиг шык. Өглер удаан.
Ырак дээрниң сылдыстары көрүп турда,
Ынаам кыска сеткилимни ажыдарда,
Ынчан база буянныыңны көрдүм, дылым.
Чоннуң мерген сөзүн дыңнап, номнар номчааш,
Чогум байлааң, эртинелииң билдим, дылым.
Ооң соонда дүнелерде уйгум читкен,
Одум чырык, даңны атсы кывар болду.
Өөскүп кыпкан сеткил одун канчаптар мен,
Өртээр эвес, баглаар эвес – хоржок чорду:
Бодум чайгаар демир-үжүк сегирип ап,
Бодаан шүлүүм сенден бижип алыр-дыр мен.
Тыным болган тыва дылым, кызыгааржок
Октаргай дег делгем-дир сен, байлак-тыр сен.
Оглуң менден эртинеңни харамнанма,
Тыртым болба, дээжизин хайырлап чор.
Сен чок черге – сеткил-чүрээм куруг-хоозун,
Сен чок черге – хову кезээн каңмыыл-дыр мен.
Чаагай чолум, алдар адым сенде тудуш,
Чалгын-чакпам болуп чор сен, Тыва дылым!
Александр Даржай
