Бай-Тайга кожууннуң чурттакчы чонунуң өмүнээзинден болгаш кожуун удуртулгазының мурнундан күш-ажылдың хоочуну, «Бай-Тайга кожууннуң тус чер чагырга органнарының алдарлыг ажылдакчызы» деп хүндүлүг аттың эдилекчизи,Бай-Тайга кожууннуң күш-ажыл болгаш социал хөгжүлде эргелелиниң даргазы Суглай-оол Союман Иргитовичиниң чырык өртемчейден кезээ мөңгеде чарлып чорутканы-биле ооң өөнүң ишти Суглай-оол Эльвира Кызыл-ооловнага, ажы-төлүнге, чоок кижилеринге база эш-өөөрүнге ханы кажыыдалывысты илеретпишаан, эгиттинмес чидиригни үлежип тур бис.
Суглай-оол Союман Иргитович 1980 чылда Тээли ортумак школазын чедиишкинниг дооскаш, Кызылдың башкы институдунуң физика-математика салбырын база Хакассияның Катанов аттыг университединиң юрист салбырын дооскан. Күш-ажылчы намдарын бодунуң төрээн школазынга физика, математика башкызы болуп ажылдап эгелээн. Улаштыр ук школаның директорунга чедир депшип ажылдаан. Школага башкы мергежилинден аңгыда, кожуунга удуртур ажылдарынга хөй чылдарның дургузунда ак сеткилиг ажылдап чораан: Бай-Тайга кожууннуң улус өөредилгезиниң эргелекчизи, суд приставтарының даргазы, кожуун чагырга даргазының социал-политика талазы-биле оралакчызы, Тээли сумузунуң Чагыргазының даргазы база ол ышкаш амыдыралының сөөлгү хүннеринге чедир Бай-Тайга кожууннуң күш-ажыл болгаш социал хөгжүлде эргелелиниң даргазы болуп ажылдап чораан. Ол кайы-даа адырга ажылдап чорааш, ажылынга кончуг бердинген, харыысалгалыг, негелделиг, билдилиг, кижизиг удуртукчу чораан болгаш чоннун хундуткелдиг киңизи чораан. Ол - ажылдап чораан үелеринде Тыва республиканың болгаш Бай-Тайга кожууннуң улус өөредилгезиниң сайзыралынга, кожууннуң хөгжүлдезинге бодунуң үлүг-хуузун киирип чораан удуртукчу.
Союман Иргитович-Тыва республиканың Дээди хуралының , Бүгү-россияның тус чер бот-башкарылгазын хөгжүдер ассоциациязының Хүндүлүг бижиктериниң болгаш хөй санныг шаңнал-макталдарының эдилекчизи. Кол ажылындан аңгыда, хөй ниити ажылынга кончуг идепкейлиг, төрээн кожууну, чону дээш үргүлчү сагыш човаан чоруур удуртукчу.
Ооң чырык, чазык овур-хевири, кижизиг, бүдүштүг аажы-чаңы бистиң чүректеривиске кезээде артар.
Бай-Тайга кожууннуң баштыңы, төлээлекчилер хуралының даргазы Роберт Аракчаа болгаш кожуун Чагырга даргазы Чингис Салчак.